3 1cd 3 2,

129

człowieka, takie jak pojedyncze zabudowania, ruiny, mosty, przepusty, sady, zagajniki, zawały, niszczenia.

W obronie pododdziały przeciwnika znajdujące się na linii styczności zabezpieczające wejście do walki kolejnych sił, atakujące pododdziały i ich środki ogniowe, wozy dowodzenia oraz kolejne podchodzące i wprowadzane do walki pododdziały.

W marszu głównym obiektem rozpoznania będzie droga marszu wraz ze wszelkimi przyległymi do niej przedmiotami terenowymi.

3.2. Pozyskiwanie informacji przez pluton i drużynę

Celem pozyskania informacji o przeciwniku pododdziały i żołnierze wyznaczeni do prowadzenia rozpoznania wykorzystują różnego rodzaju sposoby rozpoznania.

Sposób rozpoznania - to działanie określonych sił i środków rozpoznania (elementów rozpoznawczych) w celu zdobycia danych o przeciwniku.

Wiadomości zdobywa się za pomocą obserwacji, podsłuchu, patrolowania, zasadzki, wypadu, prowadzenia walki, a także przez studiowanie dokumentów, przesłuchiwanie jeńców i rozmowy z ludnością cywilną (miejscową).

W plutonie (drużynie) rozpoznanie prowadzi się wykorzystując głównie obserwację, podsłuch i patrolowanie. Pozostałe sposoby rozpoznania będą wykorzystywane przez pluton w wypadku wyznaczenia go do działania jako element rozpoznawczy przełożonego.

Źródłem informacji o przeciwniku są:

– działania jego pododdziałów;

– jego uzbrojenie, sprzęt i wyposażenie;

– dokumenty bojowe przeciwnika (mapy, szkice, schematy, pisma, rozkazy itp.);

– dokumenty osobiste żołnierzy przeciwnika;

– przechwycone relacje łączności przeciwnika;

– niewypały, odłamki pocisków;

– walczące pododdziały;

– meldunki podwładnych;

– przełożony;

– ludność cywilna (miejscowa).

Obserwacja jest podstawowym i powszechnie stosowanym sposobem prowadzenia rozpoznania, a także nieodzownym elementem każdego działania wojsk. Umożliwia ona zdobycie aktualnych i wiarygodnych wiadomości o przeciwniku, wojskach własnych i terenie.

Obserwacja jest to zorganizowane, ciągłe, uważne i systematyczne śledzenie działań przeciwnika w określonym terenie (pasie, sektorze, kierunku, rejonie), w celu zdobywania aktualnych wiadomości i natychmiastowego informowania dowódców i sztabów o położeniu wojsk przeciwnika. Skuteczność obserwacji zależy przede wszystkim od właściwej organizacji i jej umiejętnego prowadzenia.

Organizuje się ją i prowadzi we wszystkich rodzajach działań taktycznych, niezależnie od warunków atmosferycznych, pory roku i doby. Prowadzą ją dowódcy, załogi posterunków obserwacyjnych, żołnierze – obserwatorzy, a także wszyscy żołnierze pododdziałów walczących. Do prowadzenia obserwacji wykorzystuje się sprzęt optyczny, noktowizyjny i dalmierze oraz celowniki broni pokładowej i techniczne środki rozpoznania pola walki.

Miejsce na stanowisko obserwacyjne, posterunek obserwacyjny (PO) powinno znajdować się z dala od charakterystycznych przedmiotów terenowych, takich które rzucają się w oczy i mogą stanowić punkty orientacyjne dla przeciwnika. Stanowisko obserwatora powinno zapewniać:

– dobry wgląd w teren po stronie przeciwnika w granicach określonych zadaniem;

– wykluczać pola zakryte przed bezpośrednią obserwacją;

– ukrycie przed obserwacją naziemną i powietrzną przeciwnika;

– ochronę obserwatora przed bezpośrednim ogniem przeciwnika;

– dogodne i skryte podejście i odejście ze stanowiska;

– dogodne rozmieszczenie przyrządów obserwacyjnych i pomiarowych oraz środków łączności.

Miejscami takimi mogą być:

– zbocza wzgórz zwrócone do przeciwnika;

– wyniosłości terenu leżące 200 – 300 m przed skrajem lasów, zagajników, sadów lub zarośli;

– strychy, górne piętra, ruiny domów;

– rowy strzeleckie, wykopy, leje zapewniające wgląd w teren przeciwnika.

Z doświadczeń współczesnych wojen i konfliktów lokalnych wynika, że celowym jest wybieranie miejsc na stanowisko obserwacyjne lub PO w punktach na pierwszy rzut oka wyjątkowo nieprzyjaznych ludzkiej naturze np. w zniszczonych, rozbitych grobach, na wysypiskach śmieci, składach nieczystości, w wylotowych odcinkach kanałów ściekowych, w bezpośredniej bliskości padłych, rozkładających się zwłok dużych zwierząt hodowlanych itp. Bardzo często właśnie taka lokalizacja i pomysłowość zwiadowców gwarantowały sukces prowadzonej obserwacji.

Rys. 3.4. Miejsca szczególnego zainteresowania obserwatora

Wyposażenie obserwatora – PO stanowi sprzęt obserwacyjno – pomiarowy (lornetka, peryskop, noktowizor, busola, celowniki optyczne broni strzeleckiej i pokładowej), blok meldunkowy (szkic obserwacji), dziennik obserwacji i podsłuchiwania, linijka, kątomierz oraz techniczne środki łączności i sygnalizacji. Dodatkowo PO może być wyposażony w sprzęt fotograficzny, kamerę video, katalogi sprzętu, fotografie, tabele struktur organizacyjnych wojsk przeciwnika/ oraz sprzęt do wykrywania skażeń promieniotwórczych i chemicznych.

Jednym z podstawowych dokumentów wykonywanych przez obserwatora i na PO jest szkic obserwacji. Szkic obserwacji musi zawierać:

– precyzyjnie określone i zaznaczone miejsce rozmieszczenia stanowiska obserwacyjnego;

– kierunek północy lub inny kierunek orientujący topograficznie;

– dozory i inne charakterystyczne przedmioty terenowe, z oznaczeniem do nich odległości w metrach;

– sektor (pas) obserwacji;

– dodatkowy kierunek obserwacji;

– skalę wykonanego szkicu;

– wykryte cele i obiekty.

Szkic obserwacji sporządza się zawsze w dwóch egzemplarzach – jeden dla przełożonego, drugi na potrzeby PO.

Wyznaczenie sektora lub pasa obserwacji zależy od sytuacji i konkretnych warunków zwłaszcza od charakteru terenu i specyfiki otrzymanego zadania..

Sektor obserwacji (rys. 3.5) określa trójkąt zawarty między miejscem PO (obserwatora) a dwoma punktami w terenie. Pas obserwacji (rys. 3.6) określa się czterema punktami wybranymi w terenie.

Rys. 3.5. Sektor obserwacji

Rys. 3.6. Pas obserwacji

Wykonując szkic obserwacji należy przestrzegać następującej kolejności pracy:

– wybrać stanowisko;

– ustalić rodzaj szkicu i sposób wykonania;

– zorientować szkicownik magnetycznie lub geometrycznie i wrysować na nim kierunek północy;

– określić skalę szkicu;

– oznaczyć punkt początkowy (stanowisko obserwacyjne) tak, aby biorąc pod uwagę skalę szkicu i wielkość szkicowanego terenu cały odcinek zmieścił się na kartce oraz precyzyjnie określić współrzędne;

– wybrać wyróżniające się przedmioty terenowe i określić do nich odległość;

– wykreślić z punktu początkowego kierunki na wybrane przedmioty, odłożyć na nich odległość w skali i nanieść je na szkic;

– uzupełnić szkic szczegółami i dokonać opisów (nanieść pola martwe, zakryte, zapory inżynieryjne itp.);

– wrysować położenie pododdziałów przeciwnika (i własnych) lub inne dane w zależności od potrzeb;

– sporządzić legendę;

– podać datę i godzinę wykonania szkicu oraz jego wykonawcę.

Rys. 3.7. Szkic obserwacji

Kolejnym dokumentem prowadzonym na posterunku obserwacyjnym jest „DZIENNIK OBSERWACJI”. Prowadzi go z zasady pomocnik obserwatora, wpisując do niego wszystkie meldunki przekazywane głosem przez obserwatora. Istnieją dwa podstawowe sposoby zapisu informacji dotyczących wykrytych celów i obiektów przeciwnika. Pierwszy polega na określeniu współrzędnych położenia celu lub obiektu w stosunku do wyznaczonych dozorów (tabela 3.1).

Dziennik obserwacji Tabela 3.1.

Numer

i miejsce PO

Data i czas

(godz. i min.)

rozpoczęcia

(zakończenia) pracy

Czas, położenie i charakterystyka

zaobserwowanego celu

(obiektu, wybuchu)

Kiedy (czas)

i komu

zameldowano

Uwagi

PO nr1.

Wzg.126.0

DE42580

17. 0830MAJ

9.00 D – „DOM” bliżej 200, w prawo 20 okopany BWP

Dowódca

drużyny, 9.05

9.15 D –„KOMIN” dalej 300, w lewo 15 – grupa piechoty

Dca 1dr

9.20

Ok. 4 żołnierzy rozbudowują

stanowiska

Drugi sposób polega na określeniu położenia celu przez podanie azymutu topograficznego (magnetycznego) oraz określeniu odległości do celu w danym kierunku (tabela 3.2).

. Dziennik obserwacji Tabela 3.2