4'1991, 1991

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Lubuskie Muzeum
Wojskowe w Drzonowie
Cały parter pałacu, obejmujący sześć
sal, otrzymał artystyczny wystrój, a eks-
ponaty znalazły swe miejsce w szklanych
gablotach. Ekspozycja wewnętrzna zosta-
Å‚a podzielona na sale: heraldyki, broni
starej XVI-XVIII w., broni II wojny świa-
towej, malarstwa i rzeźby batalistycznej
oraz uzbrojenia Wojska Polskiego po
1945. Natomiast ekspozycja plenerowa
obejmuje: pojazdy gÄ…sienicowe, pojazdy
pancerne pływające, artylerię polową,
ciężką i przeciwlotniczą, a także samolo-
ty i śmigłowce.
Szybki rozwój ilościowy ekspozycji
zmusił do rozpoczęcia bardzo trudnego
przedsięwzięcia — budowy dużego pawi-
Gdy przed trzynastu laty, 1 stycznia
1978, przy Muzeum Ziemi Lubuskiej dr
Włodzimierz Kwaśniewicz rozpoczynał
organizować oddział tego muzeum pod.
nazwÄ… Muzeum Braterstwa Broni w Drzo-
nowie tylko nieliczna grupa ludzi wie-
rzyła w powodzenie tego przedsięwzię-
cia. Trudno było się temu dziwić, bo-
wiem muzeum zostało zlokalizowane w
całkowicie zdewastowanym pałacu zbu-
dowanym na początku XIX w., odległym
od Zielonej Góry o 15 km. Działalność tej
całkowicie nowej tematycznie placówki
kulturalnej rozpoczynał zaledwie 3-oso-
bowy zespół. Początkowo skierowana ona
była wyłącznie w dwóch kierunkach: na
odbudowę i przystosowanie do celów
ekspozycyjnych pałacu oraz na groma-
dzenie pierwszych eksponatów.
dominował w ekspozycji udostępnianej
zwiedzającym. Należy tu dodać, że je-
szcze przed uroczystym otwarciem w
1985 muzeum otrzymało śmigłowiec Mil
Mi-4A oraz wiele elementów uzbrojenia i
wyposażenia lotniczego, jak kilka działek
samolotowych, śmigieł, spadochronów, a
także dwa piękne modele samolotów
IÅ‚-2m3 i Tu-2.
Ten najtrudniejszy okres trwał do 1985,
tj. do momentu oficjalnego otwarcia mu-
zeum. Nastąpiło ono w ramach uroczy-
stości wręczenia aktu erekcyjnego — już
samodzielnej placówce kulturalnej — Lu-
buskiemu Muzeum Wojskowemu. Mo-
ment usamodzielnienia i otwarcia mu-
zeum nie był jednak początkiem działal-
ności ekspozycyjnej, gdyż już trzy lata
wcześniej została zorganizowana pierw-
Samolot Iliuszyn IÅ‚-28
—
bombowiec odrzutowy używany
przed zakończeniem służby w 1978 jako samolot holujący ce-
le
lonu. Zamiar ten został zrealizowany w
drugiej połowie lat osiemdziesiątych.
Pozwoliło to na umieszczenie w zamknię-
tym pawilonie trzech samolotów krytych
płótnem, dwóch wyrzutni rakiet „Katiu-
sza", kilku pojazdów wojskowych oraz
lekkiego uzbrojenia.
Od chwili otwarcia, muzeum bardzo
szybko wzbogacało się o kolejne ekspo-
naty lotnicze, jak: śmigłowiec SM-1, proto-
typ śmigłowca Mi-2M, prototyp samo-
lotu TS-11 Iskra 200 Art, samoloty IÅ‚-14,
Li-2 Lim-6bis, SBLim-2, Su-7U, Jak-23,
prototyp samolotu TS-11 Iskra 200BR,
samoloty Jak-11 i Ił-10. W ten sposób mu-
Samolot myśliwski Jakowlew Jak-23
—
pierwszy myśliwski
samolot odrzutowy stosowany w polskich pułkach lotniczych
sza wstępna ekspozycja w pierwszych
wyremontowanych salach pałacu. Udo-
stępniono wtedy zwiedzającym — obok
wielu eksponatów z dziedziny umundu-
rowania, ręcznego uzbrojenia, artylerii i
pojazdów bojowych — pokazane w ple-
nerze siedem samolotów i jeden śmigło-
wiec. Były to samoloty: Jak-12A, Jak-18,
TS-8 Bies, IÅ‚-28, Lim-2, MiG-17 PF i
MiG-21 F-13 oraz śmigłowiec SM-2.
Od tego momentu można było zaobser-
wować, że dział lotnictwa w tym mu-
zeum zajmie poczesne miejsce i będzie
Pasażersko-transportowy samolot Lisunow Li-2, licencyjny
DC-3, budowany w ZwiÄ…zku Radzieckim
zeum w Drzonowie stało się — po specjali-
stycznym Muzeum Lotnictwa Polskiego
w Krakowie — drugim co do wielkości
zbiorem lotniczym w kraju.
Niezależnie od eksponowanych 22 sa-
molotów i śmigłowców muzeum ma w
swoich zbiorach: wyrzutniÄ™ rakietowÄ… na
pojeździe bojowym, samochodową stację
radarowa, kolekcję lotniczych działek i
karabinów maszynowych, silniki i śmigła
lotnicze, fotele wyrzucane, umundurowa-
nie i wyposażenie załóg, kolekcję artyle-
rii przeciwlotniczej oraz modele samolo-
tów. Do tak bogatego zbioru w 1990 dołą-
czyły liczne eksponaty uzbrojenia okrę-
tów marynarki wojennej, jak działa okrę-
towe, armaty przeciwlotnicze oraz wy-
rzutnie bomb głębinowych. Na początku
1991 zbiory muzeum przekroczyły liczbę
3000 eksponatów, co w połączeniu z bo-
gatÄ… bibliotekÄ… i archiwaliami stanowi li-
czący się zbiór historyczny.
Szczególnie godny podkreślenia jest
fakt, że zwiedzający muzeum mają możli-
wość nabycia wielu publikacji i pamią-
tek, których autorami są pracownicy mu-
zeum. Są to katalogi: zbiorów stałych,
ekspozycji lotniczej, ekspozycji broni sta-
rej, wystaw organizowanych okresowo,
— guzików wojskowych, medali, orderów
i odznaczeń, malarstwa batalistycznego, a
także pocztówki barwne samolotów i in-
nych eksponatów muzeum, proporce i na-
lepki samoprzylepne z rycinami ekspono-
wanych samolotów oraz inne znaczki pa-
miątkowe. Muzeum współpracuje rów-
nież z wieloma muzeami europejskimi i
amerykańskimi.
Samolot szturmowy Lim-6 bis, odmiana samolotu MiG-I7F
Polska licencyjna wersja samolotu MiG-15 bis oznaczona jako Lim-2
Samolot myśliwski MiG-17PF przystosowany do lotów w każdych warunkach atmosferycz-
nych
Śmigłowiec desantowy Mil Mi-4A
Naddźwiękowy odrzutowy samolot myśliwski MiG-21F-I3
—
jedna z pierwszych wersji samolotu tego typu
Szkolny samolot odrzutowy SB Lim-2
Szkolna wersja samolotu odrzutowego MiG-21U
Po 13 latach istnienia muzeum zajęło
poczesne miejsce wśród placówek kultu-
ralnych województwa, a o słuszności po-
wołania go do życia świadczy największa
frekwencja zwiedzających pośród wszyst-
kich muzeów regionu. Tak dynamiczny
rozwój nie byłby możliwy, gdyby nie za-
angażowanie kadry muzeum, jak również
bardzo przychylne stanowisko władz wo-
jewódzkich, Szefostwa Techniki Lotniczej
MON, Dowództwa Wojsk Lotniczych
oraz cywilnych instytucji lotniczych —
Instytutu Lotnictwa i aeroklubów regio-
nalnych, wspierajÄ…cych muzeum przez
cały okres jego istnienia.
Informacja dla zainteresowanych zwie-
dzaniem muzeum: Lubuskie Muzeum
Wojskowe w Drzonowie jest otwarte co-
dziennie z wyjątkiem poniedziałków (zi-
mą również wtorków) od godz. 10.00 do
16.00. Dojazd z Zielonej Góry autobusem
PKS w godzinach rannych i południo-
wych. Dojazd samochodami lub autokara-
mi — szosą w kierunku Krosna Odrzań-
skiego do miejscowości Leśników i dalej
w kierunku na Drzonów.
Marian Krzyżan
Wykaz samolotów i śmigłowców eksponowanych w Lubuskim
Muzeum Wojskowym
Lp.
Typ
Rok prod.
Nr fabr.
Rejestracja
(nr takt.)
nn
3069
50
nn
ex SP-XXH
ex SP-BRN
06
SP-LAS
1809
635
—
314
307
2307
1318
112
1105
1005
905
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
IÅ‚-10
IÅ‚-14
IÅ‚-28
Jak-11
Jak-12A
Jak-18
Jak-23
Li-2P
Lim-2
Lim-6 bis
Mi-2M
Mi-4A
MiG-17PF
MiG-21F-13
MiG-21 U
SBLim-2
SM-1 (SSM-1)
SM-2
SU-7U
TS-11 Iskra
200 Art
TS-8 Bies
TS-11 Iskra
200 BR
nn
1961
1955
nn
1959
1952
1951
1945
1956
1964
1975
1963
1959
1961
1965
1954
1956
1961
1970
nn
14803069
56538
nn
12640
6131
807
18423209
1801809
1J0635
ZD 01-04
03141
nn
742307
661318
1A10012
Sl 01105
S2 01005
2905
21
22
1970
1958
2H0530
1E0310
0530
0310
1972
1H0823
0823
Naddźwiękowy samolot szkolno-bojowy Su-7U
Prototyp samolotu odrzutowego TS-11 Iskra 200 Art, przysto-
sowanego do zadań rozpoznania i korygowania ogniem artyle-
rii. Unikatowy eksponat w muzealnictwie lotniczym
Prototyp samolotu odrzutowego TS-11 Iskra 200BR, przy-
stosowanego do jednoosobowego treningu operacyjnego i za-
dań taktycznych. Jedyny zachowany egzemplarz w muzeal-
nictwie lotniczym
© Marian Krzyżan (13)
Żegnajcie Limy!
W marcu br. na lotnisku 7 Pułku Lotnictwa
Specjalnego Polskiej Marynarki Wojennej w
Siemirowicach uroczyście pożegnano ostatnie
— będące na wyposażeniu jednostki — trzy sa-
moloty SBLim-2A i jeden SBLim-2M. Tym sa-
mym' zakończył w Polsce służbę samolot
SBLim-2.
Przypomnijmy — koncepcja stworzenia wersji
SBLim-2A powstała w połowie lat sześćdziesią-
tych, kiedy to dla dwumiejscowych SBLimów
znaleziono kolejne zastosowania: prowadzenie
rozpoznania wzrokowego i fotograficznego, ko-
rygowanie ognia artylerii, rozrzucanie dipoli
zakłócających oraz bezpośrednie wsparcie
wojsk lądowych. Drugi członek załogi stał się
nawigatorem. Dla niego specjalnie przystoso-
wano tylną kabinę: usunięto drążek sterowy i
dźwignie sterowania silnikiem, zablokowano
orczyk, a na lewej burcie założono pulpit stero-
wania aparatami fotograficznymi.
Na odchylanej części osłony przedniej kabi-
ny założono peryskop do obserwacji tylnej
półsfery; do osprzętu samolotu dodano trans-
ponder swój-obcy SRO-2. Na wyposażeniu zna-
lazły się również aparaty fotograficzne dwóch
typów: AFA-39 — umieszczony wewnątrz poje-
mnika pod środkową częścią kadłuba oraz
AFA-BAF/21 S — umieszczony na lawecie w
miejscu działka N-37 D.
Uzbrojenie artyleryjskie tych samolotów
składało się z dwóch działek NR-23, było więc
ono silniejsze niż w zwykłych szkolno-bojo-
wych Limach, które miały jedno działko 23 mm
lub karabin maszynowy 12,7 mm.
Po uroczystej ceremonii pożegnania samoloty
odleciały na jedno z lotnisk wojskowych w głę-
bi kraju, gdzie prawdopodobnie zostanÄ… pociÄ™-
te na złom. Zastąpią je, na jakiś czas, przystoso-
wane do nowych zadań samoloty TS-11 Iskra
bis DF. W tym celu w drugiej kabinie przygo-
towanej dla nawigatora zostanie wymontowany
drążek sterowy i dźwignia sterowania silni-
kiem, a w przednią część kadłuba będzie wbu-
dowana stacja radiolokacyjna do obserwacji,
ziemi i wody.
Samoloty SBLim-lA o nr. fabr. 1A06010, 1A07032,
1A07009 przygotowywane do swojego ostatniego lotu
Samolot SBLim-2A z bliska. Na stateczniku pionowym widoczne jest godło 2 eskadry 7 Pułku Lotnictwa Specjalnego Mary-
narki Wojennej
© Wacław Holyś
[ Pobierz całość w formacie PDF ]