3 3 4,

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

154

3.3. Przygotowanie i prowadzenie rozpoznania w plutonie i drużynie

3.3.1. Przygotowanie plutonu i drużyny do prowadzenia rozpoznania

              Za przygotowanie i prowadzenie rozpoznania w plutonie i drużynie odpowiedzialny jest dowódca. Dowódca organizuje rozpoznanie odpowiednio do otrzymanego zadania bojowego lub działań podjętych z własnej inicjatywy. Głębokość prowadzonego rozpoznania powinna  zapewnić wykrycie obiektów przeciwnika w czasie pozwalającym na podjęcie niezbędnych działań.

              W zakresie rozpoznania dowódca odpowiada za:

-              ciągłe dążenie do rozpoznania przeciwnika, jego składu, zamiaru oraz możliwości działania;

-              przygotowanie dowódców drużyn i żołnierzy do prowadzenia rozpoznania;

-              utrzymanie sił i środków prowadzących rozpoznanie w stałej zdolności do działania;

-              zdobywanie i przekazywanie  danych o aktualnej sytuacji;

-              organizowanie i prowadzenie rozpoznania przed walką oraz kierowanie działaniem podwładnych w czasie jego prowadzenia;

-              kontrolowanie podwładnych oraz wpływanie na rozwój sytuacji.

              Dowódca organizując rozpoznanie zobowiązany jest do ogólnego ukierunkowania jego wysiłku oraz określić sposób działania sił i środków (w zakresie rozpoznania), a w nim:

-              cel rozpoznania;

-              jakiego przeciwnika, w jakim czasie, w jakiej kolejności, w jaki sposób i do kiedy wykryć, ustalić, rozpoznać, potwierdzić lub śledzić;

-              główny kierunek lub rejon rozpoznania;

-              siły i środki, jakie wydzieli do prowadzenia rozpoznania.

              Ustalenia te stanowią także podstawę do postawienia przez dowódcę zadań, na podstawie których pododdziały (wyznaczeni żołnierze) przygotowują się do prowadzenia rozpoznania.

Dowódcy powinni poświęcić dużo uwagi, na przygotowanie drużyn i żołnierzy do działań rozpoznawczych.

              Przygotowanie plutonu do prowadzenia rozpoznania odbywa się poprzez postawienie drużynom zadań w zakresie rozpoznania oraz przygotowanie drużyn i koordynację tych przygotowań  przez dowódcę plutonu stosownie do jego zamiaru prowadzenia rozpoznania w plutonie. Przygotowanie drużyny do prowadzenia rozpoznania obejmuje wykonanie czynności zespołowych przez załogę oraz czynności indywidualnych przez poszczególnych funkcyjnych. Sposób i kolejność przygotowania załogi i pojazdu bojowego określa dowódca drużyny (elementu rozpoznawczego).

              Czynności zespołowe powinny dotyczyć maskowania pojazdu bojowego, uzupełnienia go w amunicję, paliwo, części zamienne, środki do prowadzenia zabiegów sanitarnych i specjalnych, baterie i akumulatory do sprzętu rozpoznawczego i łączności, środki minersko-wybuchowe, żywność oraz środki sanitarne oraz inne stosownie do wykonywanego zadania. Dowódca drużyny (elementu rozpoznawczego) stawia zadania dotyczące przygotowania wozu bojowego, urządzeń łączności i rozpoznawczych, uzbrojenia (zgrywanie nastaw zerowych) i wyglądu zewnętrznego żołnierzy, kontroluje wykonywanie czynności przez poszczególnych funkcyjnych i przyjmuje od nich meldunki o gotowości do działania.

              Poszczególni funkcyjni wykonują czynności w zakresie indywidualnego przygotowania się oraz sprzętu technicznego i materiałów zgodnie z pełnioną funkcją etatową oraz otrzymanym zadaniem od dowódcy.

              W ramach indywidualnego przygotowania dokonują dopasowania umundurowania, uzbrojenia, wyposażenia oraz kamuflażu. Do wykonania bezpośredniego zadania rozpoznawczego żołnierz zabiera tylko to co jest mu niezbędne do jego wykonania (lornetkę zwykłą lub noktowizyjną, termowizor , dalmierz laserowy, mapę lub szkic terenu oraz blok meldunkowy). O wykonaniu wszystkich czynności i osiągnięciu gotowości do działania meldują bezpośrednio dowódcy drużyny (elementu rozpoznawczego).

Dla sprawnego przygotowania pododdziału do prowadzenia rozpoznania celowym jest opracowanie w pododdziałach stałych procedur postępowania w określonej sytuacji. Wymienione wyżej czynności stanowią jeden z wariantów takich procedur, każdy pododdział powinien mieć wypracowane własne procedury.

3.3.2. Prowadzenie rozpoznania przez pluton i drużynę

              Pluton i drużyna prowadzi  rozpoznanie różnymi sposobami. Do podstawowych sposobów zaliczamy: obserwację, patrolowanie.

              Obserwacja jest podstawowym sposobem prowadzenia rozpoznania przez pluton i drużynę. Obserwację prowadzi się ciągle, prowadzą ją dowódca plutonu, dowódcy drużyn i wyznaczeni obserwatorzy. W drużynie obserwację prowadzi wyznaczony obserwator, a także dowódca i pozostali żołnierze. Celowym jest, aby funkcję tę pełnili ci sami, odpowiednio dobrani żołnierze. Obserwator powinien charakteryzować się doskonałym wzrokiem, dużą spostrzegawczością i dobrą pamięcią oraz umiejętnością kojarzenia faktów i zjawisk, umieć identyfikować cele i obiekty przeciwnika na podstawie cech demaskujących, znać organizację, uzbrojenie i sprzęt bojowy przeciwnika, zasady rozmieszczania jego środków ogniowych oraz zasady prowadzenia działań. Obserwator musi dobrze orientować się w terenie w dzień i w nocy, posługiwać się przyrządami optycznymi.

              Organizując obserwację w drużynie dowódca stawia zadanie dla obserwatora, w którym podaje między innymi: dozory (2 – 3), miejsce na stanowisko obserwacyjne, położenie wojsk własnych i przeciwnika, sektor obserwacji, dodatkowy kierunek obserwacji, obiekty przeciwnika , które należy obserwować oraz na co zwrócić szczególną uwagę, sposób meldowania o wykrytych obiektach przeciwnika. Zadanie dla obserwatora dowódca stawia w ramach rozkazu bojowego dla drużyny. W wyjątkowych przypadkach dowódca może postawić je oddzielnie.

Rys. 3.13. Podział sektora na strefy obserwacji

Rys. 3.14. Sposób prowadzenia obserwacji

Obserwator prowadzi obserwację w wyznaczonym sektorze (pasie) z prawa na lewo, od strefy bliższej do dalszej, dokładnie lustrując każdą część obserwowanego sektora (pasa) i z powrotem w ten sam sposób. Po wykryciu celu obserwator określa jego położenie w stosunku do dozoru (charakterystycznego przedmiotu) i melduje o tym dowódcy drużyny, wrysowuje go na szkic obserwacji oraz dokonuje wpisu do dziennika.

Organizując obserwację dowódca plutonu, określa poszczególnym drużynom sektory obserwacji (rys. 3.15), oraz zadania jakie mają realizować. Określa również rejony (kierunki) na które należy zwrócić szczególną uwagę.

Rys. 3.15. Podział pasa obserwacji plutonu na sektory obserwacji drużyn

Wyznaczone sektory obserwacji drużyn powinny wzajemnie zazębiać się ze sobą w taki sposób, aby wykluczyć miejsca nie obserwowane.

Szczególną uwagę należy zwrócić na przebieg linii rozmieszczenia przeciwnika i wykrycia jego środków przeciwpancernych; zapór inżynieryjnych i luk w jego ugrupowaniu.

Pas obserwacji plutonu powinien obejmować pododdziały przeciwnika i teren przed frontem działania plutonu. Istotne jest również obserwowanie przeciwnika znajdującego się poza pasem obserwacji, który może oddziaływać na drużynę. Sektor obserwacji drużyny powinien zawierać się w granicach 8-00. Wyniki zapisywane są w dzienniku obserwacji i nanoszone na szkic (mapę).

Podczas wykonywania marszu w plutonie rozpoznanie prowadzi się głównie poprzez obserwację z wozów bojowych. Dowódca powinien określić dla poszczególnych drużyn  sektory prowadzenia obserwacji. Celowym jest, aby czołowy wóz bojowy prowadził obserwację do przodu i w prawo, drugi w prawo i lewo, trzeci do tyłu (rys. 3.16).

Rys. 3.16. Sposób prowadzenia obserwacji w marszu

Zorganizowana w ten sposób obserwacja powinna zapewnić obserwację okrężną maszerującej kolumny plutonu. Obserwację prowadzi się głównie przez peryskopy, otwory strzelnicze, celowniki broni pokładowej. Szczególną uwagę należy zwrócić podczas zatrzymywania kolumny. Można wtedy w celu dokonywania obserwacji prowadzić ją z otwartych włazów.

Drużyna w czasie marszu prowadzi rozpoznanie okrężne. Kierowca i dowódca drużyny obserwują do przodu, żołnierze lewej burty obserwują w lewo, a prawej w prawo. Obserwację do tyłu prowadzą żołnierze siedzący przy drzwiach. Do obserwacji wykorzystuje się peryskopy, otwory strzelnicze i przyrządy celownicze wozu bojowego.

Działając samodzielnie dowódca plutonu wysyła drużynę patrolową, która działając w odległości zapewniającej jej wsparcie, rozpoznaje drogę marszu i obiekty terenowe. Rozpoznanie prowadzone jest głównie przez obserwację w marszu, ale dla szczegółowego rozpoznania obiektu budzącego wątpliwości pluton  może się zatrzymać, a z drużyn mogą być wysłani szperacze. Aby nie opóźniać marszu drużyna patrolowa rozpoznaje obiekt (rejon), a jej rolę przejmuje kolejna drużyna wyznaczona przez dowódcę plutonu. Po rozpoznaniu obiektu  drużyna patrolowa dołącza na koniec kolumny plutonu.

3.4. Pluton i drużyna jako element rozpoznawczy

              Element rozpoznawczy – najmniejszy, zdolny do wykonania postawionego zadania etatowy lub czasowo stworzony pododdział (grupa) przeznaczona do zdobywania wiadomości rozpoznawczych na polu walki.

Pluton i drużyna mogą być wyznaczone do działania jako element rozpoznawczy. Na bazie plutonu mogą być organizowane posterunki obserwacyjne oraz może działać jako bojowy patrol rozpoznawczy. Ponadto może być wyznaczony do prowadzenia rozpoznania jako samodzielny patrol rozpoznawczy lub grupa wypadowa na korzyść brygady lub dywizji. Drużyna działająca jako element rozpoznawczy może organizować posterunek obserwacyjny lub prowadzić rozpoznanie jako drużyna patrolowa.

              Obsadę posterunku obserwacyjnego stanowi 2 – 3 żołnierzy do etatowej drużyny. Dowódcą posterunku jest dowódca drużyny, lub wyznaczony żołnierz. Po otrzymaniu zadania dowódca PO postępuje na ogólnych zasadach, zawartych w rozdziale” Dowodzenie”. Ważnym elementem podczas stawiania zadania dla PO przez jego dowódcę jest dokonanie podziału funkcji i ustalenie kolejności ich zamiany. Dowódca w ten sposób określa kto i w jakiej kolejności prowadzi obserwację, kto obsługuje środki łączności, kto prowadzi dziennik obserwacji oraz zmianę odpoczywającą i ubezpieczenie. Czas pracy „zmiany” zależy głównie od warunków atmosferycznych. Zimą będzie on krótszy ze względu na niskie temperatury, latem upały też mogą wpłynąć na skrócenie czasu pracy na PO przez „zmianę”. BWP będący na wyposażeniu drużyny również wchodzi w skład posterunku.  Wykorzystując maskujące warunki terenowe należy użyć go do prowadzenia obserwacji przez jego przyrządy celownicze, noktowizyjne oraz otwory strzelnicze. Ponadto może służyć jako miejsce odpoczynku. Miejsce PO i BWP powinno być połączone – naturalnym lub sztucznie wykonanym – rowem łączącym, zapewniającym skryte ale swobodne dojście. Ubezpieczenie PO powinno znajdować się w pobliżu, na kierunku spodziewanego podejścia przeciwnika – zwłaszcza podczas działania w ugrupowaniu przeciwnika.

PO rozpoczyna obserwację od szczegółowego zapoznania się z terenem, określenia odległości do dozorów i charakterystycznych przedmiotów terenowych w wyznaczonym sektorze (pasie) obserwacji. Czynności te wykonuje dowódca, pozostali urządzają miejsce na posterunek, dokonują maskowania jego i BWP. Z chwilą osiągnięcia gotowości do prowadzenia obserwacji, wszystkie zespoły zajmują swoje miejsca i postępują zgodnie z otrzymanym zadaniem. Po wykryciu celu obserwator określa jego położenie w terenie, i melduje o tym dowódcy. Określając położenie wskazuje azymut na cel oraz odległość do niego            np. „ Dowódca, kierunek 43-15, odległość 750 m – karabin maszynowy, prowadzi ogień krótkimi seriami”. Dowódca nanosi wskazany cel na szkic, zapisuje w dzienniku obserwacji i nakazuje przekazać meldunek do dowódcy plutonu.

Do przekazania meldunku celowym jest wykorzystać meldunek „5 x C”.

Meldunek ten składa się z pięciu „linii”. Każda z nich to pytanie, które zaczyna się na literę „C”. Układ meldunku jest następujący:

-          kryptonim radiostacji do której składany jest meldunek;

-          kryptonim nadawcy;

-          określenie rodzaju meldunku (5 x C);

·         Linia 1. Co jest obserwowane?

·         Linia 2. Co robią?

·         Linia 3. Czas i miejsce?

·         Linia 4. Cechy identyfikacyjne?

·         Linia 5. Co mają na wyposażeniu?

Przykładowy meldunek „ 5 x C”:

-          BRZOZA tu BRZOZA-2;

-          Meldunek „5 x C”;

·         L - 1. Obsługa karabinu maszynowego;

·         L – 2. Zajęła stanowisko, rozbudowują je;

·         L – 3. 14.30. 12. MAJ. 50 m północ skrzyżowanie dróg x- 49200, y- 72550;

·         L – 4. Mundury polowe z czerwonymi naszywkami na lewym ramieniu;

·         L – 5. Jeden karabin maszynowy, prawdopodobnie km PKS, dwa karabinki kb.

W warunkach ograniczonej widoczności dowódca PO organizuje podsłuch. Wyznaczonym żołnierzom wskazuje miejsce podsłuchiwania (pożądanym jest, aby zrobił to jeszcze w warunkach dobrej widoczności), drogę dojścia, powrotu, sposób ich zmiany, znaki lub sygnały rozpoznawcze oraz zadania (na co mają zwrócić szczególną uwagę w czasie podsłuchiwania). Miejsce na podsłuch może być wykop, lej po bombie lub pocisku oraz wszelkie naturalne zagłębienia terenu, a także zakrzaczenia.

Drużynę  patrolową wysyła się z pododdziału prowadzącego rozpoznanie lub działającego w oderwaniu od sił głównych dla wykrycia przeciwnika i rozpoznania terenu i obiektów terenowych oraz rozpoznania skażeń. Prowadzi ona rozpoznanie na odległości zapewniającej obserwację wzrokową jej działania oraz wsparcie ogniem. Odległość ta w zależności od charakteru terenu i pory doby może wynosić od 400 – 1500 m.

Zadania wykonuje poprzez obserwację z wozu bojowego w ruchu i podczas krótkich przystanków. Działanie drużyny patrolowej zależy od konkretnej sytuacji. Z zasady powinna prowadzić rozpoznanie wzdłuż dróg, przemieszczając się od jednego do kolejnego dogodnego do obserwacji punktu. Dowódca musi pamiętać, że działanie drużyny nie może opóźniać tempa wysyłającego ją pododdziału.

Obserwując teren i przedmioty terenowe szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca umożliwiające przeciwnikowi skryte rozmieszczenie własnych pododdziałów i organizację zasadzek. Na działanie drużyny patrolowej duży wpływ ma obecność przeciwnika. Gdy spotkanie z nim jest mało prawdopodobne, drużyna patrolowa prowadzi obserwację w czasie marszu i podczas przystanków. Miejsca przystanków powinny zapewnić głęboki wgląd w teren. W rejonie możliwego spotkania z przeciwnikiem drużyna patrolowa prowadzi obserwację z dogodnych punktów terenowych. Przemieszczenie się z jednego punktu do drugiego powinno odbywać się w sposób skryty, przy wykorzystaniu naturalnych ukryć terenowych. Obserwowane odcinki pokonuje się na dużych prędkościach i bez zatrzymywania. Maskując działanie BWP (transporter) powinien poruszać się po zacienionych miejscach, przed zatrzymaniem mechanik-kierowca powinien wybrać miejsce zapewniające ukrycie.    

Drużyna do rozpoznania obiektu może się spieszać. W wypadku, gdy rozpoznanie obiektu z wozu bojowego jest utrudnione, dowódca drużyny wysyła szperaczy. Wóz bojowy pozostaje w ukryciu, a drużyna obserwuje działanie szperaczy, w gotowości do wsparcia ich ogniem. Przed zbliżeniem się do obiektu niezbędne jest obserwowanie go, w celu wykrycia oznak świadczących o obecności przeciwnika. Po stwierdzeniu, że go tam nie ma, można zbliżyć się do rozpoznawanego obiektu i rozpoznać go przez oględziny bezpośrednie.

                            W wypadku spotkania przeciwnika, bądź stwierdzenia jego bytności w rozpoznawanym obiekcie dowódca melduje o tym natychmiast przełożonemu i działając skrycie nadal prowadzi rozpoznanie. W razie napotkania przeciwnika, nie będąc samemu wykrytym drużyna patrolowa przepuszcza go, ustalając jego skład siłę , kierunek marszu. W wypadku niespodziewanego spotkania przeważających sił przeciwnika drużyna patrolowa otwiera do nich ogień, odrywa się od przeciwnika, obchodzi go i dalej wykonuje otrzymane zadanie.

                            W razie możliwości spotkania się z małymi grupami, lub pojedynczymi pojazdami przeciwnika drużyna patrolowa może zorganizować zasadzkę w celu zdobycia jeńca, dokumentów, uzbrojenia i wyposażenia. Punkty oporu przeciwnika drużyna patrolowa rozpoznaje przez obserwację. Ustala wtedy przebieg linii, rozmieszczenie jego środków ogniowych, obecność zapór i stopień rozbudowy inżynieryjnej, luki między pododdziałami. Jeżeli poprzez obserwację nie wykryto przeciwnika, można podjąć takie działanie, które zmusi go do zdemaskowania swojej obecności. Realizuje się to przez otwarcie ognia, na rozkaz przełożonego, z zajmowanych kolejno dogodnych linii. Po złożeniu przełożonemu meldunku, należy obejść punkt oporu i kontynuować wykonywanie zadania. 

Rys. 3.17. Działanie drużyny  patrolowej podczas rozpoznania ogniem

              Rozpoznanie terenu zabudowanego drużyna patrolowa rozpoczyna na podejściach do niego. Szczególną uwagę zwraca na przeciwnika rozmieszczonego przed miejscowością, za...