4 (2), Wiedza o bibliotece

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

uwarunkowania bibliotek w okreœlonym œrodowisku, bada te¿ strukturê spo³eczn¹ biblioteki, wzajemne zwi¹zki typów bibliotek i sieci bibliotecznych, zwi¹zki biblioteki z otoczeniem, status spo³eczny bibliotekarza oraz rolê i funkcje biblioteki jako czynnik integruj¹cy œrodowisko.

PSYCHOLOGIA BIBLIOTEK

Podstawowymi elementami biblioteki s¹ ludzie. Psychologia biblioteki bada procesy psychiczne bibliotekarzy i u¿ytkowników. W szczególnoœci bada ich indywidualne potrzeby, motywy zachowañ, zale¿noœæ interesów od sytuacji ¿yciowej, procesy przetwarzania wiedzy i informacji, kontakty miêdzyludzkie w bibliotece, predyspozycje psychologiczne bibliotekarzy, postrzeganie zawodu bibliotekarza. Psychologia biblioteczna okreœla czynniki wp³ywaj¹ce na samopoczucie pracowników bibliotek, nale¿¹ do nich ha³as w bibliotece, oœwietlenie, d³ugie stanie b¹dŸ siedzenie, czynniki chemiczne zwi¹zane z drukiem, powielaniem i konserwacj¹ zbiorów, stres zwi¹zany z prac¹, jej intensywnoœæ przeszkody czy rutyna. Biblio psychologia zajmuje siê wzajemnym oddzia³ywaniem autora, dzie³a literackiego i czytelnika poprzez proces czytania, rozumienia i zapamiêtywania treœci dzie³a. Bada procesy psychologiczne zachodz¹ce w trakcie czytania, zajmuje siê organizacj¹ warunków rozwoju czytelnictwa oraz pedagogicznym wp³ywem na wychowanie aktywnych, œwiadomych i dojrza³ych czytelników.

PEDAGOGIKA BIBLIOTECZNA

Celem pedagogiki bibliotecznej jest opis, analiza i wyjaœnianie procesów oddzia³ywania wychowawczego biblioteki. Ustala oraz zasady, normy i sposoby tego oddzia³ywania. Podmiotem oddzia³ywania pedagogicznego jest bibliotekarz wyposa¿ony w wiedzê pedagogiczn¹, œrodkami oddzia³ywania jest biblioteka z jej zbiorami, a przedmiotem s¹ u¿ytkownicy biblioteki. Pedagogika biblioteczna zajmuje siê: przygotowywaniem miejsca pracy w bibliotece, aby by³o ono przyjazne zarówno bibliotekarzom jak i u¿ytkownikom, wprowadzaniem norm zachowañ utrwalaj¹cych pozytywne wartoœci estetyczne i moralne, zapobieganiem powstawania konfliktów miêdzy u¿ytkownikami i pracownikami biblioteki, tworzeniem poprzez zbiory i odpowiednie dzia³ania warunków do rozwoju osobistego i grupowego uczestniczenia w kulturze, przygotowaniem u¿ytkowników do uczestnictwa w spo³eczeñstwie informacyjnym, zrozumieniu u¿ytkowników koniecznoœci i wartoœci kszta³cenia i zdobywania wiedzy.

FILOZOFIA BIBLIOTEKI

Filozofia biblioteki jest m³od¹ dziedzin¹ odpowiadaj¹c¹ na pytania: co jest istot¹ biblioteki, z jakich elementów siê sk³ada, jakie ma cechy i w³aœciwoœci. Filozofia biblioteki zajmuje siê równie¿ pytaniem o wartoœæ biblioteki, j¹kania wartoœæ dla cz³owieka, czy jest powszechnym dobrem. Podejœcie filozoficzne do bibliotekoznawstwa zapocz¹tkowa³ w 1964 roku amerykañski filozof Kap³an. Uzna³ on bibliotekoznawstwo za metanaukê koncentruj¹c¹ siê przede wszystkim na analizie struktury, rodzaju i formy wiedzy. Amerykanin Curtis Wright stwierdzi³, ¿e filozofia bibliotekarska wspomaga badania naukowe, ale sama takimi nie jest.

HISTORIA BIBLIOTEK

Historia bibliotek to ich rozwój w czasie i przestrzeni od ich pocz¹tków w staro¿ytnoœci do czasów najnowszych, powi¹zany z histori¹ ogóln¹. Historia bibliotek pos³uguje siê