3E1-warsztaty 5,

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

INTEGRACJA EUROPEJSKA (3E1)

INSTYTUT EKONOMII I ZARZĄDZANIA WSZ/POU

Warsztaty 5 – rozwiązania zadań

Zadania obowiązkowe:

ZADANIE 5.1

Zaznacz, które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe a które fałszywe.

Nr

Stwierdzenie

Prawda

Fałsz

1.

W handlu na terenie Unii Europejskiej obowiązuje unia celna, która polega na całkowitym zniesieniu ceł we wzajemnych stosunkach handlowych między państwami członkowskimi, ustanowieniu przez nie wspólnej taryfy celnej i wspólnej polityki handlowej wobec krajów trzecich.

+

2.

Komisja Europejska reprezentuje państwa członkowskie UE w negocjacjach handlowych z krajami trzecimi i w ramach organizacji międzynarodowych (np. WTO, OECD).

+

3.

Do obszaru celnego Unii Europejskiej nie należą morskie wody terytorialne i wody śródlądowe oraz przestrzeń powietrzna każdego z państw członkowskich.

+

4.

W 1992 roku Wspólnoty Europejskie zawarły z trzema krajami Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - Islandią, Liechtensteinem i Norwegią - Układ o utworzeniu Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). Obszar ten funkcjonuje na zasadzie tzw. czterech wolności - swobodnym przepływie towarów, usług, kapitału i osób.

+

5.

Unia Europejska nie stosuje bezpośrednich subsydiów eksportowych z wyjątkiem tych, które są przewidziane w ramach Wspólnej Polityki Rolnej

+

6.

Unia Europejska wspomaga – poprzez różne programy - działania firm unijnych na rynkach pozaeuropejskich.

+

Ad. 2

Stwierdzenie prawdziwe. 1 lipca 1968 roku zniesiono cła w obrocie między państwami członkowskimi WE i wprowadzono wspólną taryfę celną w stosunku do państw trzecich. 1 stycznia 1970 roku ujednolicono inne narzędzia polityki handlowej: zasady eksportu, ochronę przed dumpingiem i nadmiernym subsydiowaniem itd. Wspólnota przejęła wówczas od państw członkowskich uprawnienia w dziedzinie zawierania umów handlowych i współpracy gospodarczej z państwami trzecimi, a stosowne kompetencje zostały przeniesione z rządów krajowych na Komisję Europejską. To ona reprezentuje obecnie państwa członkowskie UE w negocjacjach handlowych z krajami trzecimi i w ramach organizacji międzynarodowych (np. WTO, OECD).

Przekazanie narodowych kompetencji w dziedzinie polityki handlowej na szczebel wspólnotowy sprawia, że poszczególne państwa członkowskie nie mogą m. in. zawierać umów handlowych z partnerami lub różnicować zakresu protekcji. Równoległe, jednostronne działanie ze strony pojedynczego kraju, w kwestii zewnętrznej polityki handlowej, jest niedopuszczalne. Gdyby nie było takiego rozwiązania, importerzy mogliby wykorzystywać bardziej otwarte państwa Wspólnoty do penetracji bardziej chronionych rynków (w UE obowiązuje unia celna). Również Polska jako członek UE, przyjęła wspólnotową taryfę celna, i stała się stroną wspólnotowych umów handlowych z krajami trzecimi (Polska jednocześnie wypowiedziała własne umowy wiązce ja z tymi krajami).

Ad. 3

Stwierdzenie fałszywe.  Do obszaru celnego Unii Europejskiej należą morskie wody terytorialne i wody śródlądowe oraz przestrzeń powietrzna każdego z państw członkowskich.

Ad. 5

Stwierdzenie prawdziwe. Unia Europejska nie stosuje bezpośrednich subsydiów eksportowych z wyjątkiem tych, które są przewidziane w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (dotyczą mleka i produktów mleczarskich, wołowiny, cielęciny, wieprzowiny, jaj, drobiu, cukru, zbóż, ryżu, owoców i warzyw, wino i alkoholu).

Jednak, w niektórych przypadkach UE oskarżana jest o niejasne wspieranie własnych firm, co miałoby wypaczać konkurencje na rynkach światowych.

Przykład: oskarżenia dotyczące przemysłu lotniczego. Stany Zjednoczone wystąpiły na forum Światowej Organizacji Handlu (WTO) o zbadanie finansowego wspierania przez kraje UE konsorcjum Airbus. Przedsiębiorstwo to jest obecnie największym producentem samolotów pasażerskich na świecie i głównym konkurentem w tym zakresie amerykańskiego koncernu Boeing, który jednak - wg strony europejskiej - jest również wspierany przez amerykańskie instytucje rządowe. WTO powołało komisje, które zbadają wzajemne zarzuty Waszyngtonu i Brukseli. Spór amerykańsko-unijny jest największym sporem handlowy w dziesięcioletniej historii WTO i jak się ocenia, może okazać się także najkosztowniejszym z dotychczas rozpatrywanych przez WTO. W styczniu 2005 obie strony obiecały, że zamrożą złożone wcześniej w WTO skargi ze względu na próby wynegocjowania rozwiązań, eliminujących subsydia dla gigantów przemysłu lotniczego. Rozmowy załamały się jednak w marcu 2005 r. i wnioski, złożone wcześniej w WTO ponownie stały się aktualne. Według strony europejskiej, Boeing otrzymuje wsparcie od amerykańskich instytucji rządowych w postaci ulg podatkowych, a także kontraktów wojskowych. Stany Zjednoczone zaś wskazują, że kraje UE obiecały Airbusowi 1,4 mld euro na budowę nowego samolotu A380.

Źródło: http://www1.ukie.gov.pl

Ad. 6

Stwierdzenie prawdziwe. Unia Europejska wspomaga działania firm unijnych na rynkach pozaeuropejskich przez różne programy. Przykładowo program AL- INVEST ułatwia nawiązanie kontaktów handlowych małych i średnich firm unijnych z firmami z Ameryki Łacińskiej. W ramach programu finansowane są spotkania biznesowe tych firm, które pomagają w wyszukiwaniu odpowiednich partnerów i umożliwiają poznanie środowiska biznesu krajów Ameryki Łacińskiej.

Podobnie działa program ASIA - INVEST przeznaczony dla małych i średnich przedsiębiorstw z UE, które chcą nawiązać kontakty z firmami azjatyckimi.

By ułatwić MSP dostęp do rynków Ameryki Północnej podjęto współpracę z USA w ramach programu TASBI (Trans-Atlantic Small Business Inititive) oraz z Kanadą w ramach inicjatywy ECTI.
Celem programu EXPROM jest zwiększanie szans przedsiębiorstw europejskich na rynku japońskim. Z tego programu finansowana jest inicjatywa „Gatway to Japan”. Obejmuje ona szkolenia o funkcjonowaniu rynku japońskiego i jego poszczególnych sektorów; organizowane są targi i akcje promocyjne oraz misje handlowe do Japonii. W ramach EXPROM prowadzony jest także specjalny program dla menedżerów (Executive Training Programme - ETP Japan), który ma ich przygotować do działania na rynku japońskim.

ZADANIE 5.2

Podaj przykład sporu handlowego pomiędzy Unią Europejską a wybranym krajem świata. Co było przyczyną sporu i jak został rozwiązany?

Spór pomiędzy Unią Europejską a Chinami i Wietnamem dotyczący handlu obuwiem.

W sporze pomiędzy Unią Europejską a Chinami i Wietnamem dotyczącym handlu obuwiem istnieje wiele analogii do sporu w zakresie handlu odzieżą. Tutaj również doszło do liberalizacji rynku 1 stycznia 2005r. Wcześniej jednak, pomimo istnienia ograniczeń w handlu, ilość sprzedawanego obuwia pochodzącego z Chin wzrosła z poziomu 2 mln par w 2001 roku do 65 mln w roku 2004. Podobnie jak w przypadku odzieży, zniesienie restrykcji spowodowało, iż import chińskiego obuwia między styczniem a kwietniem wzrósł o prawie 700%.

To spowodowało gwałtowne protesty europejskich producentów, skupionych w krajach południa Europy, a zwłaszcza we Włoszech. Specjalizując się w obuwiu skórzanym, szczególnie protestowali przeciwko azjatyckiej konkurencji, jako że import obuwia tego rodzaju rósł jeszcze szybciej (900% w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2005 r.).

Podobnie było w Polsce, gdzie w branży obuwniczej zatrudnionych jest prawie 100 tys. osób. Już przed liberalizacją, wzmożony import spowodował, iż rodzima produkcja spadła w 2004 roku o 23%. Dość spektakularnym wydarzeniem był upadek jednej z większych firm obuwniczych, zatrudniającej ok. 300 osób - BUT-S.

Producenci podkreślają, iż nie są w stanie konkurować cenowo z tanimi i coraz lepszymi produktami z Chin czy Wietnamu.

Na przeciwległym biegunie znajdują się kraje północnej Europy z rozwiniętymi usługami i silnym lobby importerów. Wśród nich znajdują się duże sieci handlowe, wielkie firmy zlecające produkcję obuwia sportowego w krajach wschodnioazjatyckich (np. Adidas) oraz firmy działające w dużo mniejszej skali (np. polski CCC). Z liberalizacji korzystali również konsumenci, chociaż bardzo niskie ceny obuwia azjatyckiego nie znajdywały pełnego odzwierciedlenia w sklepach z powodu wysokich marż importerów.

W odpowiedzi na protesty producentów, Komisja Europejska postanowiła przyjąć odmienną taktykę. Wszczęła dochodzenie w sprawie ewentualnego wprowadzenia ceł antydumpingowych, gdyż zachodziło podejrzenie, iż azjatyccy producenci sprzedają swe towary poniżej kosztów produkcji lub korzystają z niedozwolonej pomocy swoich państw.

Zapowiedź wprowadzenia ceł spowodowała odmienne reakcje. Producenci postulowali o jak największą wysokość cła. Importerzy ostrzegali, iż wprowadzenie cła spowoduje dużą podwyżkę cen dla konsumentów, a także przyczyni się do likwidacji ok. 10 tys. miejsc pracy w handlu. Szczególnie intensywnie protestowało lobby firm zajmujących się sprzedażą obuwia sportowego. Postulowało ono m.in. o wyłączenie ze spodziewanych sankcji obuwia kosztującego więcej niż 50 euro za parę.

Ostatecznie Komisja Europejska podjęła decyzję o wprowadzeniu cła antydumpingowego na obuwie sprowadzane z Chin i Wietnamu. Zostało ono wprowadzone niejako na próbę, aby Komisja mogła przyjrzeć się ich wpływowi na handel.

Podstawą do tego były zarzuty, iż władze tych krajów w sposób nieuczciwy wspierały swoich producentów, poprzez m.in. zwolnienia podatkowe i niekomercyjną dzierżawę gruntów.

Cła zostały wprowadzone 7 kwietnia 2006 roku i rozłożone w czasie. Ich wysokość zwiększała się od 4,8% do 19,4% w stosunku do importu z Chin oraz od 4,2% do 16,8% w stosunku do importu z Wietnamu. Osiągnięcie ostatecznej wysokości ustalono na 15 września 2006.

Chcąc wyrównać szanse europejskich producentów, Komisja Europejska nie zdecydowała się na bardziej radykalne kroki. Cła obejmują jedynie obuwie skórzane, powyżej rozmiaru 37,5. Nie zostało zatem nim objęte obuwie sportowe oraz rozmiary dziecięce, czyli grupa towarów mu podlegających jest mocno ograniczona.

Reakcją Chin i Wietnamu na wprowadzenie restrykcji, było oskarżenie Unii Europejskiej o protekcjonizm. Państwa te zaprzeczyły udzielaniu nielegalnej pomocy dla swoich eksporterów i zapowiedziały złożenie skargi do WTO.

Efektem wprowadzenia cła był wyraźny spadek dochodów firm europejskich zlecających produkcję w Chinach, pomimo wzrostu cen ich towarów. Zmniejszyły się również ich inwestycje w Państwie Środka.

Jako że tymczasowe stawki ceł miały wygasnąć 6 października 2006 roku, Komisja zaproponowała dyskusję nad utrzymaniem barier w wysokości 16,5% cła na buty z Chin oraz 10% na buty z Wietnamu. We wrześniu 2006 r. ponownie rozgorzał spór wewnątrz Unii, a każda ze stron przytaczała argumenty za i przeciw restrykcjom w handlu.

Ostatecznie kraje członkowskie UE postanowiły utrzymać cła antydumpingowe na poziomie zaproponowanym przez Komisję, przez okres dwóch lat. Zobowiązały również Komisję do cokwartalnego monitoringu sytuacji na rynku. Decyzja ta spotkała się z wyraźnym protestem ze strony państw azjatyckich.

Zadanie dodatkowe:

ZADANIE 5.3

Z dniem akcesji Polski do Unii Europejskiej nasz kraj stał się częścią Jednolitego Rynku Europejskiego. Jakie wiążą się z tym zmiany dla osób prowadzących działalność polegającą na obrocie handlowym z 24 państwami członkowskimi UE?

Zmiany:

1.      na granicach z państwami członkowskimi nie przeprowadza się już kontroli celnych, gdyż pomiędzy krajami Unii obowiązuje swobodny przepływ towarów (poza drobnymi wyjątkami), co oznacza, że nie obowiązują również żadne bariery pozataryfowe, np.: kontyngenty, cła antydumpingowe, przestał też obowiązywać dokument SAD (pozostaje on natomiast ważny w wymianie handlowej z krajami trzecimi, nie będącymi członkami UE)

Wyjątki od zasady swobodnego przepływu towarów na Jednolitym Rynku Europejskim

Zgodnie z art. 30 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) wymiana handlowa pomiędzy państwami członkowskimi UE może zostać zakazana lub ograniczona, jeżeli jest to uzasadnione:

· względami obyczajów publicznych,

· względami porządku i bezpieczeństwa,

· ochroną zdrowia i życia ludzi, zwierząt lub roślin,

· ochroną narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej lub też

· ochroną własności komercjalnej i przemysłowej.

Zakazy i ograniczenia nie mogą jednak stanowić środków samowolnej dyskryminacji, ani zamaskowanego ograniczania handlu między państwami członkowskimi.

Zakazy lub ograniczenia wwozu, wywozu lub tranzytu ustanawia  Komisja Europejska, bądź też, w wyjątkowych przypadkach państwa członkowskie.

Szczególne uregulowania określają:

·        Handel bronią palną na Jednolitym Rynku Europejskim (JRE)
Zakup i sprzedaż broni palnej na JRE obwarowana jest specjalnymi przepisami. Aby wykonywać działalność polegającą na handlu bronią, należy posiadać specjalne zezwolenie (licencja).

·        Handel produktami leczniczymi na Jednolitym Rynku Europejskim (JRE)
Na JRE obrót produktami leczniczymi obwarowany jest ścisłymi przepisami. Wprowadzane do obrotu produkty lecznicze, będąc szczególnym produktem, mającym ogromny wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo użytkowników/ konsumentów muszą przejść bardzo szczegółowe badania i uzyskać wymagane certyfikaty.

1.      niezależnie od tego, które państwo członkowskie jest odbiorcą towaru, towar ten podlega jednakowym wymogom w zakresie wymogów technicznych

Towar wprowadzany na jednolity rynek musi spełniać odpowiednie wymogi. Są one określone dla każdej grupy produktów.

Przy wprowadzaniu towaru do obrotu obowiązują trzy podstawowe reguły:

o        Swobodny przepływ dóbr pomiędzy państwami członkowskimi. Możliwe jest – w drodze wyjątku i z zachowaniem niedyskryminacji – wprowadzenie pewnych ograniczeń (dla ochrony zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, środowiska, moralności publicznej).

o        Wzajemne uznanie prawodawstwa państw członkowskich ; tzw. obszar dobrowolny podejścia do harmonizacji technicznej (obszar niezharmonizowany). Obowiązuje tu reguła wzajemnego uznania wymogów technicznych, obowiązujących w państwach członkowskich UE.

o        Harmonizacja prawa państw członkowskich:

       a) dla takich produktów jak: produkty spożywcze, farmaceutyki, substancje chemiczne i pojazdy mechaniczne obowiązują tworzone na szczeblu wspólnotowym szczegółowe wymogi i specyfikacje techniczne – tzw. stare podejście (old approach),

       b) pozostałe produkty, co do których zasady wprowadzania do obrotu regulowane są na szczeblu wspólnotowym (tj. przepisy prawne ich dotyczące są zharmonizowane) są objęte tzw. nowym podejściem (new approach).

Oprócz wymogów obowiązkowych do których musi zastosować się producent (np. dyrektywy nowego podejścia), istnieją dodatkowe, nieobowiązkowe, które producent może, ale nie musi stosować. Potwierdzają one zwykle wysoką jakość lub spełnienie norm ekologicznych wyrobu.

Od 1 maja 2004 r. producent może dobrowolnie certyfikować wyrób:

· na znak bezpieczeństwa B , 

        ...